آیین و بازتاب های نمایشی آن در سبکِ زندگی مذهبیِ ایرانیان؛ رویکردی انسان شناختی

Authors

محمد جعفر یوسفیان کناری

دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده ی هنر، استادیار محمد مهدی فیاضی کیا

دانشگاه هنر، دانشجوی مقطع دکتری رشته ی پژوهش هنر

abstract

انسان شناسی اجرا امکانات گسترده ای برای مطالعه ی زندگی روزمره و آیین های زندگی به مثابه نمایشگری به دست می دهد. امروزه، با اهمیت یافتن سبک زندگی دینی بین دین داران ایران بعد از انقلاب، ابعاد این مطالعات، از اهمیتی حتی بیشتر از گذشته برخوردار شده است. این پژوهش، با واکاوی سبک زندگی دین داران به خصوص در عرصه ی زندگی روزمره، جنبه های نمایشگرانه را با بهره گیری از چارچوب های مردم شناسی فرهنگی مورد مطالعه قرار داده و تاثیرات عمیق نمایشگری و اجرا در زندگی دینی را بر فرد و جامعه مورد تاکید قرار داده است. پرسش این تحقیق در پی آن است که آیا امکان خوانشی اجرامحور از زندگی روزمره ی دین داران وجود دارد و چنین خوانشی چه جنبه هایی از انسان شناسی اجرا را در سبک زندگی دین داران می یابد؟ با انسان شناسی ترنر و چارچوب نظری گافمن، ابزار لازم برای مطالعه ی زندگی روزمره به مثابه اجرا، فراهم آمده است. برای پاسخ به این پرسش، سطح روزمره ی زندگی دین داران با مباحث گافمن و ابعاد آیینی آن با مباحث ترنر تطبیق داده شده و سپس نقش ابعاد آیینی در انطباق با زندگی روزمره بررسی شده است. همچنین مطالعه ی بدن به مثابه مهم ترین ابزار اجراگری و نقش آن در زمان و مکان، یکی از مهم ترین موضوعات موردمطالعه در این تحقیق است. یافته های تحقیق نشان می دهد، تاثیرات اجتماعی و سیاسی گسترده ای از خلال نمایشگری بدن در آیین های دینی مردم ایران انجام می گیرد که با نگاهی به آرای گافمن درباره بازنمایی خویشتن در زندگی روزمره برای اثرگذاری بر مخاطب و نیز نظریات ترنر درباره ی وضعیت آستانه ای و تغییر فرد در انتهای این وضعیت، قابل انطباق است. مرزهای این اثرگذاری چنان گسترده است که قصد دارد سراسر جامعه را به جلوه ای از امر قدسی بدل سازد. البته این امر، با چالش هایی همراه است که مستقیما با محدودیت های بدن در ارتباط است. این مقاله، تحقیقی میان رشته ای است که با وام گیری اصولی از نظریه ی اجرا در تئاتر و آیین های نمایشی، و پیوند آن با نظریاتِ انسان شناسی و جامعه شناسی، به بررسی موضوع پژوهش می پردازد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

آیین و بازتاب‌های نمایشی آن در سبکِ زندگی مذهبیِ ایرانیان؛ رویکردی انسان‌شناختی

انسان‌شناسی اجرا امکانات گسترده‌ای برای مطالعه‌ی زندگی روزمره و آیین‌های زندگی به مثابه نمایشگری به دست می‌دهد. امروزه، با اهمیت یافتن سبک زندگی دینی بین دین‌داران ایران بعد از انقلاب، ابعاد این مطالعات، از اهمیتی حتی بیشتر از گذشته برخوردار شده است. این پژوهش، با واکاوی سبک زندگی دین‌داران به خصوص در عرصه‌ی زندگی روزمره، جنبه‌های نمایشگرانه را با بهره‌گیری از چارچوب‌های مردم‌شناسی فرهنگی مورد ...

full text

رهیافتی مدرن بر آیین کهن: مطالعه ای انسان شناختی از جشن نوروز ایرانیان در بریتانیا

مقاله حاضر گزارشی از جشن های نوروزی ایرانیان مهاجر در بریتانیا است که بهطرح «دیدگاه نظری»تازهای برای فهم نوروز در دنیای مادران می پردازد. در بخشی نخست مقاله، این دیدگاه نظری، بررسی و تشریح گردیده است. در بخش های دیگر، متناسب با دیدگاه ارایه شده، به بررسی گستره جهانی نوروز در دو دوره باستان و معاصر پرداخته شده است. بعد از آن گزارشی از جشن های نوروزی در بریتانیا ارایه می کنیم. دو بخش پایانی، به ت...

full text

رهیافتی مدرن بر آیین کهن: مطالعه ای انسان شناختی از جشن نوروز ایرانیان در بریتانیا

مقاله حاضر گزارشی از جشن های نوروزی ایرانیان مهاجر در بریتانیا است که بهطرح «دیدگاه نظری»تازهای برای فهم نوروز در دنیای مادران می پردازد. در بخشی نخست مقاله، این دیدگاه نظری، بررسی و تشریح گردیده است. در بخش های دیگر، متناسب با دیدگاه ارایه شده، به بررسی گستره جهانی نوروز در دو دوره باستان و معاصر پرداخته شده است. بعد از آن گزارشی از جشن های نوروزی در بریتانیا ارایه می کنیم. دو بخش پایانی، به ت...

full text

بررسی تحلیلی و خاستگاه شناختی آیین نمایشی بومی وارداوار (آب‌پاشان) در فرهنگ قوم ارمن

سابقه تاریخی، سیاسی و اجتماعی ارمنیان با ایرانیان در آسیای میانه و مشرق زمین به روشنی نشان می‌دهد در طول تاریخ، روابط فرهنگی ارمنیان با ایرانیان، بیش از دیگر کشور‌ها بوده است. مقاله حاضر می‌کوشد به بررسی تحلیلی و ریشه‌شناسی آیین نمایشی بومی وارداوار (در گویش ارمنیان مقیم روستاهای ارمنستان وارتاوار تلفظ می‌شود) در فرهنگ سنتی قوم ارمن بپردازد. در حال حاضر شاید تنها قوم یا ملتی که هر ساله در روز ی...

full text

سبک زندگی ائمه (ع) در امور معیشتی و بازتاب آن در زندگی اجتماعی شیعیان

این نوشتار می کوشد با استناد به داده های موجود در گزیدة منابع شیعی، پس از ارائة گزارشی از دیدگاه و رفتار عملی ائمه: در امور معیشتی، بازتاب آن را در زندگی اجتماعی شیعیان در عصر حضور بکاود. این مقاله نشان می دهد ائمه: برای تبیین بعد نظری سبک زندگی در امور معیشتی، حداقل بر شش محور نگاه مثبت نگر به دنیا و بهره جستن از آن برای اهداف والا، تبیین سیره انبیا و اولیای الهی در اهتمام به تأمین معاش، برحذر...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهشنامه انسان شناسی

جلد ۱۱، شماره ۱۹، صفحات ۱۶۰-۱۸۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023